Ud Yapımında Kullanılan Ağaçlar Hangileridir?
Birçok el sanatında olduğu gibi ud yapımı da büyük bir ustalık gerektirmektedir. Ustalığın yanında ud da kullanılan malzemelerinde kaliteli olması oldukça önem arz etmektedir. Ses kalitesi ve sesin güzelliği ancak kullanılan malzeme ve işçiliğin iyi olmasıyla sağlanabilmektedir. İlk olarak, udun hammaddesi çoğu enstrümanda da olduğu üzere ağaçtır. En sade, en basit ud yapımında bile ortalama sekiz çeşit ağaç kullanılmaktadır. Bu ağaçlar arasında aynı tür de olanlar bile farklı özellikleri içerisinde barındırabilmektedir. Hangi ağaca nasıl müdahale edilmesi gerektiği ve o ağacın udun çıkaracağı sese ne tür etkiler yapabileceğini bilmemiz bu hususta oldukça önemlidir. Ud yapımında kullanılan temel ağaçlardan bazıları şunlardır; ceviz, maun, ıhlamur, erik, kayısı, kiraz, gül, vişne, akçaağaç gibi yerli ağaçların yanı sıra ithal ağaçlar da kullanılmaktadır. Bunlardan en bilinenleri ise; vengi, megase, pelesenk gibi tropik araçlardır.
Ud Yapımına En Uygun Ağaç Hangisidir?
Hiçbir ağaç birbirinden üstün değildir aslında. Ağacın türünden ziyade bizi ilgilendiren kısmı ağacın kuruluğu ve kalitesidir. Bu ise udu üreten her ustaya göre farklılık gösterebilmektedir. Kimi usta vengi ağacından, kimi ceviz ağacından, kimisi ise gül ağacından oldukça güzel ve kaliteli ses çıkarabilmektedir. Seste başarıyı elde edebilmek için özellikle göğüs ve kapakta kullanılan ahşap çok önemlidir. Kereste haline gelmiş bir ağaç en az 5 ila 6 yıl arasında bekletilmelidir ki ağaç tamamıyla öz suyunu çekip kurusun ve bu sayede verimli olabilsin.
Ud yapılırken üst tablada yani gövde de ise her ağaç kullanılmamaktadır. Sadece çok iyi kurutulmuş olan ladin ağacının kullanılması tercih edilmelidir. Bunun sebebi ise ses moleküllerinin udun teknesinden tablaya yani göğse yansıması ve titreşmesi sonucu ses oluşturmasıdır.
Udun Kalitesi Nasıl Anlaşılır?
Bu konuyu üç başlık altında anlatmaya çalışalım.
1. Burguların Kendini Salmaması (Gevşememesi)
Tüm telli çalgılarda olduğu gibi ud da da en önemli konulardan birisi akordu düzgün yapmaktır. Eğer doğru akort yapılamazsa sesler doğru çıkmaz ve böyle bir ud ne çalanı ne de dinleyeni tatmin edebilir. Yine tüm telli çalgılarda olduğu gibi ud da da akort burgular sayesinde yapılmaktadır. Akort yapmak için çevirdiğiniz burgular tutmayıp geri boşalıyorsa (gevşiyorsa) buna akort salması (bulguların kendini salması) denir. Kaliteli yapılmış bir udda bu sorun olmamalıdır.
2. Udun Tınısının Bozuk Olmaması
Bu basit bir sorun gibi görünüyor olsa da birbirinden farklı birkaç tane farklı kalitede ud deneyimlediğinizde bunu çok daha iyi anlayabilirsiniz. Udun tınısının bozuk olmaması için teknede kullanılan ağacın çok kalın olmaması gerekmektedir. Eğer çok kalın ise ses dışarıya daha az çıkacaktır. Bu da daha kalın bir ses elde etmenize sebep olacaktır. Bu da ud çalma isteğinizi olumsuz yönde etkileyecektir.
3. Udun Görüntüsü Sizi Yanıltmasın!
Udunuzun görüntüsü gözünüze çok hoş gelebilir fakat sesinde, tınısında veya burgularında birçok farklı sorun yaşayabilirsiniz. Sade ama sesi iyi olan veya sorunsuz bir ud çok daha kıymetlidir. Bu yüzden görüntüye aldanmamak kesinlikle çok önemlidir.
Ud Yapımında Tercih Edilmeyen Ağaçlar Hangileridir?
Bilindiği üzere dünyada 400 ila 500 çeşit farklı türde ağaç bulunmaktadır. Bu ağaçların bazıları taş kadar sertken bazıları da sünger kadar yumuşaktır. Ud yapımında kullanılan ağaçların ise sert olması gerekmektedir. Yani sünger kadar yumuşak olan kestane, sarıkavak, selvi, sedir, beyaz çam, ıhlamur, söğüt, sarıçam, kızılçam, karaçam, melez, göknar, kavak, bambu, gibi ağaçlar ud yapımında tercih edilmemektedir.
Web sitemizde yeni başlayacak olanlardan profesyonel kullanıcılara kadar her kesime hitap edebilecek ud modelleri bulunmaktadır. Ud fiyatları hakkında bilgi almak için ud sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.